طبقه‌بندي الكترود (Electrode Classification)

 

طيف و انواع مختلفي از الكترودهاي جوشكاري در صنعت توليد مي‌شود و تحت عنوان‌هاي مختلف به بازار عرضه مي‌شود. انجمن جوشكاري آمريكا (American Welding Society) به كمك يك سري اعداد الكترودها را طبقه‌بندي مي‌كند كه مختصر شرح اين طبقه‌بندي بصورت زير مي‌باشد:


حرف E قبل از يك عدد چهار يا پنج رقمي EXXXXX منظور الكترود مي‌باشد كه در روش جوشكاري با قوس الكتريكي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. چنانچه جوشكاري با روش گاز انجام گيرد از كلمه E استفاده نمي‌شود بلكه بجاي آن از كلمه RG استفاده مي‌شود و منظور اين است:
Welding Rod Used for Gas Welding
 دو يا سه رقم عدد چهار يا پنج رقمي بعد از حرف E مشخص كننده استحكام كششي جوش مي‌باشد. مثلاً Elooxx, E60xx  كه منظور 60k.s.i يا 60000P.S.i و 100k.s.i يا 100,000 p.s.i منظور استحكام كششي جوش است كه ممكن است بر حسب Welded  As يا تنش زدائي شده (Stress Relieved) بيان گرديده باشد كه اين موضوع توسط دستورالعمل سازنده مشخص مي‌گردد.
دومين عدد از سمت راست مشخص كننده موقعيت جوشكاري مي‌باشد كه الكترود براي آن حالت طراحي شده است. بطور مثال الكترود با اين كد EXX1X براي تمامي موقعيت‌هاي جوشكاري مورد استفاده مي‌باشد:
 
جدول 5ـ رقم سوم يا چهارم در طبقه‌بندي الكترودها (EXXXX)

EXX1X

 

كاربري الكترود در همه موقعيت‌ها مي‌باشد. All Position

 

منظور از 1

 

EXX2X

 

كاربري الكترود فقط براي Flat & Horizontal  مي‌باشد.

 

منظور از 2

 

EXX3X

كاربري الكترود فقط براي حالت Flat مي‌باشد.

 

منظور از 3

 

EXX4X

كاربري الكترود در همه موقعيت‌ها و V- down

 

منظور از 4

 

دو عدد آخر سمت راست مشخص‌كننده چندين عامل نظير نوع منبع قدرت مورد استفاده (AC-DCSP-DCRP) همچنين نوع پوشش الكترود كه آيا مثلاً در پوشش پودر آهن وجود دارد يا نه و يا اينكه مشخص كننده الكترود كم هيدروژن است و يا هر دو.
به منظور بكارگيري الكترود دو عدد سمت راست (آخر) بايستي تواماً با يكديگر مورد توجه قرار گيرند تا به كمك آنها بتوان تركيب پوشش وكاربرد صحيح الكترود را تشخيص داد.
 به طور مثال:
EXX10                                                                      High cellulose, Sodium                 

EXX11                                                                     High cellulose, Potassium    

 

EXX12                                                         High Titania or Rutile, Sodium

 

EXX13                                               High Titania or Rutile, Potaxxium

 

EXX14                                               Iron Powder, Titania

 

EXX15                                               Low Hydrogen Sodium

 

EXX16                                               Low Hydrogen Potasium

 

EXX18                                               Iron Powder, Low Hydrogen

 

EXX20                                               High Iron Oxide

 

EXX24                                               Iron Powder, Titania

 

EXX27                                               Iron Powder, Iron Oxide

 

 EXX28                                               Iron Powder, Low Hydrogen  

 

 

در اين راستا جداولي وجود دارد كه موقعيت (Position) و كاربرد (Application) و قطبيت (Polarity) را براي انواع الكترودها مشخص مي‌نمايد.

 

 نوع جريان

موقعيت جوشكاري

 

نوع پوشش

كلاسAWS

DCRP

ALL

 

سلولز بالا، سديم

 

E6010

 

DCPR, AC

 

ALL

 

سلولز بالا، پتاسيم

 

E6011

 

DCSP, AC

 

ALL

 

رتيل بالا، سديم

 

E6012

 

DCSP,DCRP,AC

ALL

 

رتيل بالا، پتاسيم

 

E6013

 

DCSP, AC

 

F,H

 

اكسيد آهن بالا

 

E6020

 

DCSP,DCRP,AC

 

F,H

 

اكسيد آهن بالا

 

E6022

 

DCSP, AC

 

F,H

 

اكسيد آهن و پودر آهن

 

E6027

 

DCSP,DCRP,AC

ALL

 

پودر آهن، رتيل

 

E7014

 

DCRP

 

ALL

 

هيدروژن پائين، سديم

 

E7015

 

DCRP, AC

 

ALL

 

هيدروژن پائين، پتاسيم

 

E7016

 

DCRP, AC

 

ALL

 

هيدروژن پائين، پتاسيم، پودر آهن

 

E7018

 

DCSP,DCRP,AC

F,H

 

پودر آهن، رتيل

 

E7024

 

DCSP, AC

 

F,H

 

اكسيد آهن و پودر آهن

 

E7027

 

DCRP, AC

 

F,H

هيدروژن پائين، پتاسيم، پودرآهن

 

E7028

 

DCRP, AC

 

F, H, V(Down-hill), OH

 

هيدروژن پائين، پتاسيم، پودر آهن

 

E7048

جوشكاري در حالات OH, V با الكترودهاي نازكتر از 4.8mm و براي الكترودهاي گروه E7015، E7014، E7016 و E7018 با الكترودهاي نازكتر از 4.0mm امكانپذير است. الكترودهاي گروه E6022 براي جوشهاي تك پاسه بكار مي روند.
براي الكترودهاي با استحكام كششي مساوي يا بالاتر از 70,000 psi بعد از چهار يا پنج x آورده شده، بعضي از كدها خط تيره و حرف و عددي نيز بدنبال دارد كه x انتهايي نشان دهنده تركيب شيميائي فلز جوش (Weld Metal ) مي باشد.
بطور مثال:
E70XX-X

E80XX-X

 

E100XX-X

 

E110XX-X

 

 E120XX-X     
 


E8010-A1            ½%MO
E8010-B1            ½%Cr-1/2% Mo

E9010-B2 1          ¼% Cr-1/2% Mo
E9010-B3 2          ¼% Cr-1% Mo

E10010-C1 2        ½% Ni
E11015-C2 3        ¼% Ni

E12015-C3           1 % Ni, 0.35 Mo, 0.15 % Cr
E12015D1&D2     0.25-0.45% Mo, 1.25-2.00% Mn
E12015-G             0.5% Min Ni, 0.3%Min Cr 0.2% Min Mo
0.1%MiN V 
 
در حقيقت شماره الكترود توام با حرفي در پشت آن و به دنبال آن عددي گوياي الكترودهاي فولادي كم آلياژ مي باشد.
A مشخص كننده فولاد كربني موليبدن دار است.
B مشخص كننده فولاد محتوي Cr,Mo.
C مشخص كننده فولاد محتوي Ni.
D مشخص كننده فولاد محتوي Mn , Mo.
G براي ساير الكترودها و عناصر آلياژي كم (Low Alloy Steel) مي باشد.
مثال الكترود E8016-B2
1ـ E مشخص كننده الكترود
2ـ 80 مشخص كننده حداقل استحكام كششي 80,000 Psi
3ـ 6 مشخص كننده الكترود كم هيدروژن، با پوشش پتاسيم
4ـ عدد 1 بكارگيري الكترود در همه موقعيتها با جريان AC و DCRP
5ـ پسوند B2 مشخص كننده اين است كه فلز جوش (الكترود) از نوع فولاد كم آلياژي محتوي Cr و Mo با درصد ¼ Cr و ½
Mo مي باشد

 

www.h-eng.org     سایت نظام مهندسی همدان